حاکم اسلامی

وقتی که امیرالمومنین علی(ع) مالک اشتر را به فرمانداری مصر منصوب کرد. نامه ای به وی نوشت و در آن سیمایی از یک حاکم اسلامی را ترسیم کرد و مسئولیت های او را بیان فرمود. این نامه به"عهدنامه مالک اشتر" مشهور است. قسمت هایی از این نامه را در اینجا می خوانید.امام، در هر فرمانی که به مالک می دهد، علت آن را هم بیان می کند.

1-دل خویش را نسبت به مردم تحت حکومت مهربان قرار بده و با همه دوست و مهربان باش، چرا که مردم دو دسته اند، دسته ای برادر دینی تو و دسته ای دیگر در آفرینش همانند تواند.

2-اگر با مقام و قدرتی که داری دچار تکبرّیا خود بزرگ بینی شدی به بزرگی حکومت خداوند که برتر از توست، بنگر. این کار تو را از آن سرکشی نجات می دهد، تندروی تو را فرو می نشاند و عقلت را به جایگاه اصلی بازمی گرداند.

3-دوست داشتنی ترین چیز ها نزد تو، آن چیزی باشد که در حق میانه ترین، در عدل شامل ترین و در جلب خشنودی مردم فراگیرترین است، زیرا خشم عمومی مردم، خشنودی خواص و نزدیکان را از بین می برد و رضایت عمومی، خشم خواص را بی اثر می کند.

4-کسانی را که اهل عیب جویی از دیگران اند، از خود دور کن، زیرا مردم عیب هایی دارند که مدیر و رهبر جامعه باید بیش تر از همه در پنهان کردن آن ها بکوشد.

5-در قبول و تصدیق سخن چین شتاب مکن، زیرا سخن چین در لباس نصیحت ظاهر می شود، اما خیانتکار است.

6-با ترسو مشورت نکن که در انجام دادن کارها روحیه تو را سست می کند.

7-هرگز نیکو کار و بدکار در نظرت یکسان نباشد، زیرا در این صورت، نیکوکاران به کار خیر بی رغبت و بدکاران به کار بد تشویق می شوند.

8-خدا را خدا ر! در خصوص طبقات محروم...برای خدا پاسدار حقی باش که خدا برای آنان معین فرموده است...مبادا دل مشغولی ها حکومت تو مسئولیت های دیگر نخواهد بود...برای این گروه، عده ای از افراد مورد اطمینان دهند. سپس، برای رفع مشکلات آن ها به گونه ای عمل کن که در پیشگاه خدا معذور باشی، زیرا این گروه بیش تر از دیگران به عدالت نیازمندند.

حال آیا حکومت ما حداقل یکی از این ویژگی ها را دارد؟